Nền giáo dục của Nhật Bản kết hợp hài hòa giữa bản sắc văn hóa lâu đời phương Đông với những tri thức phương Tây hiện đại. Ở Nhật Bản gần như không có người mù chữ và hơn 72,5% số học sinh theo học lên đến bậc đại học, cao đẳng và trung cấp, một con số ngang hàng với Mỹ và thậm chí vượt trội hơn một số quốc gia châu Âu.
Hệ thống giáo dục ở Nhận Bản gồm:
– Cấp I: 6 năm
– Cấp II: 3 năm
– Cấp III: 3 năm
– Đại học: 4 năm
1. Tiểu học và trung học cơ sở
Bậc tiểu học và trung học là giáo dục bắt buộc nên những gia đình có con em mang quốc tịch Nhật bản, đủ tuổi đi học sẽ nhận được thông báo từ cơ quan nhà nước quản lý trên địa bàn sinh sống để chuẩn bị nhập học.
Tuy nhiên đối với người nước ngoài, do không phải là giáo dục bắt buộc nên hình thức thông báo nhập học cũng không giống với người Nhât. Nếu muốn theo học các trường quốc lập thì cần phải có đơn xin nhập học. Đơn xin nhập học sau khi nộp sẽ được thông báo lại trước khi nhập học và đối tượng xin học phải tiến hành các thủ tục đăng kí như giấy chứng nhận đăng kí của người nước ngoài, giấy thông báo nhập học và mang đến trụ sở hành chính của thành phố, quận, huyện sở tại. Với trường hợp nhập học tại trường do tỉnh lập thì không mất học phí nhưng phải mất tiền ăn. Hầu hết khi học trong các trường tiểu học và trung học cơ sở Quốc lập thì có thể học đại học mà không cần thi tuyển đầu vào. Trường hợp công dân trên 16 tuổi chưa có quốc tịch Nhật Bản hoặc người lao động học bổ túc trung học vào buổi tối cũng có thể học đại học. Đối với những người không thể tốt nghiệp tiểu học hay trung học ở nước mình cũng có thể học đại học. Chúng ta hoàn toàn không cần lo lắng về học phí hay trình độ học vấn.
2. Trung học phổ thông, Cao đẳng và đại học
Sau khi tốt nghiệp THCS bạn có thể học tiếp lên THPT hay trường trung học chuyên nghiệp (trường nghề). Tuy nhiên, vì không phải là giáo dục bắt buộc nên nếu muốn học tiếp thì người học phải đăng kí dự tuyển. Trường PTTH học trong 3 năm (đối với hình thức học bán thời gian hay học từ xa phải mất trên 3 năm).
Sau đây, chúng tôi xin giới thiệu là một vài hình thức học:
– Phổ thông trung học
– Trường trung học dạy các kĩ năng chuyên môn để đi làm trong các môi trường đặc biệt như trường trung học Nông nghiêp, trung học công nghiệp, trung học thương mại )
– Trường trung học chuyên nghiệp (trường trung cấp dạy nghề). Chương trình học này kéo dài 5 năm, học chuyên sâu hơn về chuyên môn. Một số ngành học thuộc lĩnh vực chuyên môn như: công nghiệp, ngành thương thuyền, điện từ, hàng hải. Học viên sau khi tốt nghiệp thì có thể đi làm luôn học là liên thông lên đại học.
– Trường trung học bán thời gian và trung học từ xa Trong trường hợp nhưng người đang đi làm muốn học trung học vào giờ nghỉ trưa có thể tham gia học trung học bán thời gian hay buổi tối có thể tham gia học từ xa tại nhà.
Sau khi tốt nghiệp phổ thông trung học, các bạn học sinh có tư cách dự thi cao đẳng hay đại học. Lưu ý là dù không tốt nghiệp phổ thông trung học, nhưng nếu có tham dự thi kỳ thi xác nhận trình độ phổ thông trung học thì cũng có thể đủ tư cách dự thi cao đẳng hoặc đại học.
– Trường cao đẳng học trong 2 năm còn đại học là học 4 năm. Sau khi tốt nghiệp trường trung cấp nghề thì có thể học liên thông lên đại học trong 3 năm.
– Ngoài ra, sau khi tốt nghiệp đại học cũng có thể học lên Cao học nếu muốn học nâng cao về chuyên môn. Thời gian học Cao học là 2 năm (Trình độ Thạc sĩ).
